ماسوله، ابيانه، محوطه باستاني زيويه، شهر باستاني هگمتانه و شهر تاريخي سيراف در بوشهر در رديف پايگاه‌هاي ملي ميراث فرهنگي كشور قرار دارند. 29پايگاه جهاني آثار تاريخي نيز با احتساب باغ‌هاي ايراني كه در يك پرونده در يونسكو به ثبت جهاني رسيدند نيز با هدف صيانت، حفاظت و مديريت مجموعه‌هاي ثبت ملي و جهاني در كشور تشكيل شده است. تخت‌جمشيد، چغازنبيل، بيستون، بم، شهر سوخته و اخيرا شوش نيز در رديف محوطه‌هاي داراي پايگاه ميراث فرهنگي قرار دارند.
- پايگاه‌ها در وضعيت زرد
محمدحسن طالبيان، معاون ميراث فرهنگي كشور به همشهري مي‌گويد: به‌دليل نگرش ايجاد شده در گذشته، پايگاه‌هاي ثبت‌ملي و جهاني شده كشور وضعيت خوبي ندارند.
برخي روستاها و محوطه‌هاي ثبت‌ملي شده كشور همچون روستاي تاريخي ابيانه و حتي ماسوله كه اكنون پروسه ثبت جهاني شدن را طي مي‌كنند به گفته معاون ميراث فرهنگي، به‌دليل همان بي‌توجهي‌ها، محوطه‌هاي ثبت‌ملي شده كشور در سال‌هاي گذشته آسيب بسيار ديدند و پايگاه‌هاي مديريتي آنها بسيار ضعيف شدند.
طالبيان دليل تضعيف پايگاه‌هاي ملي و برخي پايگاه‌هاي ثبت جهاني شده كشور را گرفتن استقلال مالي و مديريتي از آنها اعلام كرده است.وي مي‌گويد: پايگاه‌هاي ثبت جهاني شده كشور همچون تخت‌جمشيد، چغازنبيل و بيستون به‌دليل آنكه اندك توجه به آنها وجود داشت وضعيت بهتري از پايگاه‌هاي ثبت‌ملي شده كشور داشتند كه آسيب‌هاي بسيار ديده‌اند.
طالبيان ادامه داد: پايگاه‌هاي ملي ميراث فرهنگي در كشور فعاليت خود را به‌تازگي آغاز كرده بودند و نياز به حمايت بيشتر داشتند تا مسير ثبت جهاني را طي كنند.
- تضمين امنيت محوطه‌هاي باستاني
معاون ميراث فرهنگي كشور كه خود از پايه‌گذاران پايگاه ملي چغازنبيل در خوزستان و پس از آن پايگاه جهاني اين معبد تاريخي مشهور در ايران است، وجود پايگاه ميراث فرهنگي در مناطق تاريخي و حضور كارشناسان و گردشگران در اين محوطه‌ها را تضمين‌كننده امنيت محوطه‌هاي تاريخي و داراي تأثير خوب اجتماعي و فرهنگي بر نقاط مختلف كشور مي‌داند.پايگاه‌هاي ملي و جهاني ميراث فرهنگي در تمامي سال‌هاي گذشته از محل بودجه عمراني كشور تأمين اعتبار مي‌شدند و به همين دليل از توان مالي اندك برخوردار بودند. به همين‌خاطر است كه محمدحسن طالبيان بر لزوم بازگرداندن استقلال مالي و مديريتي پايگاه‌هاي ميراث فرهنگي در كشور تأكيد دارد.
طالبيان البته خبر خوب حمايت از پايگاه‌هاي ميراث فرهنگي كشور را اينگونه تكميل مي‌كند كه دولت استقلال مالي و مديريتي پايگاه‌هاي ميراث فرهنگي در سراسر كشور را پذيرفته است.
وي همچنين از تخصيص ديرهنگام بودجه پايگاه‌هاي ميراث فرهنگي براي حفاظت و صيانت از آثار ملي و جهاني كشور نيز خبر داد و گفت كه ترجيح سازمان ميراث فرهنگي حل مشكل مالي پايگاه‌ها و پس از آن حركت به سمت جراحي بزرگ‌تر در پايگاه‌هاي ميراث فرهنگي كشور است.
معاون ميراث فرهنگي معتقد است كه با وجود تمامي مشكلات و بي‌توجهي‌هاي صورت گرفته به پايگاه‌هاي ثبت‌ملي و جهاني شده كشور، هنوز هم كارنامه پايگاه‌هاي ملي ميراث فرهنگي در حفاظت و صيانت از محوطه‌ها و آثار ملي و جهاني خوب است. به‌گفته او، پايگاه‌هاي ثبت ملي شده كشور كه به سمت تدوين پرونده ثبت جهاني حركت كرده‌اند كارنامه بهتري دارند چون توانستند توجه جامعه محلي، مقامات استاني و مردم را به اهميت محوطه‌هاي تاريخي و ميراث فرهنگي كشور جلب كنند. آنطور كه طالبيان مي‌گويد، جريان خاموش توجه به پايگاه‌هاي ميراث فرهنگي به آرامي در حال بيدار شدن است و به همين دليل وضعيت ميراث فرهنگي كشور بهتر مي‌شود.
- بودجه؛ معضل نخست پايگاه‌هاي ميراث فرهنگي
معاون ميراث فرهنگي مي‌گويد: سال گذشته و امسال شرايط مالي دولت و كشور به‌گونه‌اي بود كه توان پاسخگويي به نيازهاي مالي پايگاه‌هاي ميراث فرهنگي وجود نداشت. او با تأكيد بر لزوم سروسامان دادن به سيستم مديريتي پايگاه‌هاي ميراث فرهنگي كشور شيوه مديريت در اين پايگاه‌ها را يكي از معضلات سازمان ميراث فرهنگي خواند و گفت: مديران پايگاه‌هاي ميراث فرهنگي در سال‌هاي گذشته نتوانسته‌اند داراي هيأت علمي شوند و اقدام به گرفتن دانشجويان بورسيه كنند.
نظر شما